Historia suwalskiego sportu

Sportowcy również przysporzyli Suwałkom sporo sławy. Przed wojną największe sukcesy odnosili jeźdźcy konni i łyżwiarze. Pisze o tym na innych stronach tej książki. Przypomnijmy jednak podstawowe fakty.

Na rozegranych w 1939 r. w Suwałkach mistrzostwach Polski w łyżwiarstwie – reprezentanci naszego miasta osiągnęli doskonałe wy­niki. Brązowy medal w wieloboju wśród seniorek zdobyła Zofia Brzo­zowska z Suwalskiego Towarzystwa Łyżwiarskiego, mistrzem Polski juniorów został Rudolf Dzipanov (STŁ), a jego kolega klubowy Ro­man Dyndo wywalczył (także w wieloboju) medal brązowy. Drużyno­wo suwalscy juniorzy zdobyli pierwsze miejsce, a seniorzy trzecie.

Suwałki były przed wojną prawdziwą potęgą w hippice. Nasi uła­ni reprezentowali wprawdzie obligatoryjnie barwy warszawskiej Le­gii, gdyż przy 2 Pułku Ułanów w Suwałkach nie istniała klubowa sekcja jeździecka, jednakże nie zmienia to faktu, że byli to oficero­wie suwalscy. Światową sławę zdobył przede wszystkim por. (później mjr) Kazimierz Szosland, który dwukrotnie startował na Igrzyskach Olimpijskich. W Amsterdamie w 1928 r. wywalczył wraz z polską drużyną w konkursie skoków srebrny medal. Był trzykrotnym trium­fatorem zawodów o Puchar Narodów. W 1933 r. został indywidual­nym mistrzem Armii (a więc w istocie mistrzem Polski). Drużyno­we wicemistrzostwo Armii zdobyli jeźdźcy 2 Pułku Ułanów w 1927 r. Indywidualnie por. Wiktor Olędzki został mistrzem Polski w WKKW (wszechstronny konkurs konia wierzchowego) w 1933 r., a ppor. Bronisław Skulicz zajmował miejsca w pierwszej dziesiątce w latach 1938-1939 w międzynarodowych zawodach hippicznych w Ni­cei i w Rzymie.

W badmintonie suwalczanie odnieśli w ostatnich kilkudziesię­ciu latach tak wielkie sukcesy, że trudno będzie przedstawicielom innych dyscyplin olimpijskich kiedykolwiek badmintonistom do­równać.

Ponieważ nie jest to sport tak popularny (przynajmniej w Polsce) jak piłka nożna, lekkoatletyka czy nawet tenis, warto podkreślić, że w wielu krajach Azji badminton jest grą narodową, rozwija się też coraz dynamiczniej w Europie (np. w Danii zarejestrowanych jest blisko 360 tys. zawodników). Badminton zaliczyć już dziś można do sportów masowo uprawianych na świecie. Niełatwo więc wśród kil­ku milionów znakomitych graczy wywalczyć miejsca w pierwszej szesnastce. A takiej sztuki dokonywali reprezentanci Suwalskiego Klubu Badmintona. Ranking światowy zmienia się co tydzień – po kolejnych zawodach – i tylko ciągłe sukcesy gwarantują wysoką po­zycję na listach rankingowych.

Przez Suwalski Klub Badmintona „Litpol – Malow” przewinęło się wielu znakomitych graczy. Najbardziej znany jest zapewne debel Michał Łogosz – Robert Mateusiak. Miejsca wywalczone w najlep­szej szesnastce świata na Igrzyskach Olimpijskich w Sydney i w Ate­nach, medale Mistrzostw Europy, wprost niezliczona ilość sukce­sów na kortach krajowych – to w telegraficznym skrócie dorobek tego duetu. Dodajmy, iż w r. bież. R. Mateusiak i Nadieżda Kostiuczyk wywalczyli srebrny medal na Mistrzostwach Europy w mik­ście. N. Kostiuczyk jest Białorusinką z polskim obywatelstwem, a karierę swoją zaczynała w Suwałkach i jako reprezentantka SKB wystąpi (podobnie jak M. Łogosz i R. Mateusiak) na Igrzyskach Olim­pijskich w Pekinie.

Serię wspaniałych osiągnięć suwalskich badmintonistów rozpo­częła w 1993 r. Joanna Szleszyriska, która wywalczyła brązowy medal na Międzynarodowych Mistrzostwach Polski w Olsztynie. Potem medale z rozmaitego kruszcu zdobywali dla suwalskiego klubu – Ja­cek Niedźwiedzki, Artur Zbroriski, Barbara Kulanty, Agnieszka Czer­wińska, Kamil Turonek, Agata Rzepczyk, Jacek Hankiewicz, Dariusz Zięba, Kamil Dudek, Adam Cwalina, Ewa Jarocka, Maciej Kowalik, Małgorzata Kurdelska, a także oczywiście wspominani już R. Mateusiak, M. Łogosz i N. Kostiuczyk. Kolejne sukcesy odnosiła też J. Szleszyńska. Wielu spośród wymienionych zawodników to aktualni reprezentanci klubu. Drużynowo SKB „Litpol-Malow” cią­gle należy do najlepszych zespołów europejskich występujących w Klubowym Pucharze Europy.

Najbardziej zasłużeni trenerzy i działacze Suwalskiego Klubu Bad­mintona to Jerzy Szuliński, Kamil Turonek, Jacek Hankiewicz, Jacek Niedźwiedzki (trzej ostatni to wcześniejsi zawodnicy), Jerzy Szleszyń-ski (w różnych okresach pełnił też wysokie funkcje w Polskim Związ­ku Badmintona), Lech Nowikowski, od którego suwalski badminton się zaczął, Lech Iwanowski – związany zarówno z badmintonem jak i wieloma innymi dyscyplinami sportu w mieście.

Nie byłoby sukcesów w badmintonie na taką skalę, gdyby nie Spółki Litpol-Malow, które suwalski klub sponsorują. Są to firmy znane na krajowych i europejskich rynkach z produkcji i eksportu najwyższej jakości mebli metalowych.

Dodajmy jeszcze, że badminton jest grą znaną od XVII w. – głów­nie na dworach królewskich.

W latach 90. minionego wieku duże sukcesy w karate (styl trady­cyjny) odnosiły zawodniczki z Suwałk – Monika Wierzbińska i Jo­anna Łukowska. Pierwsza była mistrzynią Europy seniorek i kilka­krotną mistrzynią Polski, druga – wicemistrzynią Europy juniorek i mistrzynią Polski juniorek oraz brązową medalistką ME seniorek indywidualnie, a wraz z reprezentacją kraju obie nasze zawodniczki zdobyły także brązowe medale ME seniorek. Medalistkami mi­strzostw Polski juniorek były i inne wychowanki SSiR (Szkoły Spor­tu i Rekreacji) z Suwałk.

Znakomite wyniki w karate (styl kyokushinkai) osiągnął Marek Krejpcio (KKK Suwałki) – w r. 1995 i 1996 brązowy i srebrny medalista mistrzostw Polski seniorów (w Legnicy w kategorii kumite do 65 kg oraz w Gdańsku). Największe sukcesy przyszły w kolejnych latach – dwukrotny tytuł mistrza Polski (w Koszalinie i we Wrocła­wiu), tytuł międzynarodowego mistrza Litwy (w Kownie) i drugie miejsce w międzynarodowym turnieju pretendentów do mistrzostw Europy w Danii, gdzie finał M. Krejpcio przegrał bez walki z powo­du kontuzji ręki. Po kilku latach powrócił do karate i na mistrzo­stwach Polski w Legnicy w kategorii open (bez podziału na wagi) wywalczył prestiżowy tytuł wicemistrza kraju. A następnie w kate­gorii tamaeshiwari (czyli łamania desek jednym uderzeniem ręki) nie miał już sobie równych w Polsce. Po dłuższej przerwie spowodowa­nej kontuzją wystąpił na V Mistrzostwach Polski Wszechwag, gdzie znów wygrał pokazowy test łamania desek.

Jest również świetnym szkoleniowcem. Marek Krejpcio to jeden z kilkunastu zaledwie karateków w Polsce posiadających tytuł sensei – nauczyciel. Jako trener wychował w suwalskim klubie wielu meda­listów mistrzostw kraju, a najbardziej znani to – Robert Wojnowski, Tomasz Luto, Iwona Ołów, Robert Niewulis, Natalia Krejpcio, Ad­rian Baran, Anna Krzesicka, Tomasz Lewkowicz, Paweł Lewkowicz, Aneta Lisiewicz, Maciej Decewicz, Gerard Will, Michał Butyłkin, Marek Szczepańczyk, Mateusz Krejpcio, Tomasz Cherubin, Patryk Olber, Kornelia Will, Kacper Apalko, Piotr Kozłowski, Dominika Lisiewicz, Kamila Mazur, Jan Podurgiel, Łukasz Sieńko, Konrad Will, Dawid Zajko.

Suwalski Klub Karate Kyokushin może uchodzić za kuźnię ta­lentów w tej dyscyplinie sportu.

Sukcesami mogą pochwalić się również lekkoatleci – przede wszystkim juniorzy „Hańczy” i „Pojezierza” Suwałki.

Kilkakrotny medalista (także złoty) mistrzostw Polski juniorów w biegach na 200,300 i 400 m – Przemysław Sznurkowski startując w sztafecie 4×400 m w drużynie Polski na mistrzostwach świata junio­rów w 1992 r. wywalczył wraz z kolegami czwarte miejsce.

Średniodystansowiec Sebastian Miller (mistrz Polski juniorów z 1994r.) zdobył brązowy medal na MP seniorów w biegu na 800 m w 1995r. Zofia Sujata była mistrzynią Polski juniorek w hali w biegach na 600 i 800 m w latach 1979 i 1981.

Wielu innych suwalskich młodych lekkoatletów zdobywało me­dale (srebrne i brązowe) na mistrzostwach kraju w różnych konku­rencjach: Krystyna Markowska, Henryk Sewastynowicz, Marek Adamski, Krzysztof Wojno, Małgorzata Czerwińska, Jolanta Mier-kowska, Laura Puczyłowska, Maria Wasyliszyn, Piotr Dziądziak, Beata Wierzbicka, Tomasz Kuźnicki, Marek Stankiewicz, Marta Stankiewicz, Tomasz Wawrzyn.

Osobny rozdział w suwalskiej lekkoatletyce stanowi Krystyna Danilczyk-Zabawska. Była ona wychowanką „Hańczy” Suwałki i w barwach tego klubu (do 1988 r.) wywalczyła jako kulomiotka mistrzo­stwo Polski juniorek oraz zdobyła złoty medal na Młodzieżowych Mistrzostwach Polski. W swojej karierze odniosła wiele wspania­łych sukcesów, wchodząc m. in. trzykrotnie do finałów Igrzysk Olim­pijskich (Barcelona, Sydney, Ateny), była też medalistką halowych mistrzostw świata i Europy w pchnięciu kulą. W r. bież. również uzyskała kwalifikację olimpijską i w Pekinie będzie – oprócz bad-mintonistów SKB – czwartą osobą w polskiej reprezentacji mającą związek z suwalskimi klubami.

W 1983 r. podjęła naukę w Liceum Ekonomicznym w Suwałkach i rozpoczęła treningi pod okiem zasłużonego szkoleniowca Jarosłąwa Jutkiewicza. Kolejnym trenerem K. Danilczyk w latach 1984 – 1988, w okresie jej coraz większych sportowych sukcesów, był Jerzy Broc. Jarosław Jutkiewicz był wychowawcą całej plejady świetnych suwalskich lekkoatletów (juniorów i młodzików) w Ludowym Uczniowskim Klubie Sportowym „Hańcza” (pod taką nazwą od 1996 r.). Spod ręki J. Jutkiewicza wyszli m.in. reprezentanci kraju: Krystian Paluch, Tomasz Waśkowski, Urszula Domel, Bartosz Paszkiewicz (jeden z najlepszych zawodników Klubowego Pucharu Europy Juniorów sprzed kilku lat). Medale na mistrzostwach Polski zdobywali wspominani już: Marta Stankiewicz, Krystian Paluch,

Tomasz Waśkowski, Bartosz Paszkiewicz, Urszula Domel, a także Szy­mon Michałowski, Iwona Wowak, Łukasz Małż, Marcin Słabiński. W klubie wciąż trenują i osiągają sukcesy młodzi utalentowani lek­koatleci: biegacze – Sylwia Borkowska, Michał Czuper, Marlena Dolot (także skok w dal), Izabela Dziedziech, Eliza Harasimowicz, Kata­rzyna Konopko (płotki), Szymon Lik, Laura Łabutis, Agnieszka Maksimowicz, Ewelina Popowska, Magdalena Rogucka, Anna Stasz­kiewicz; oszczepnicy- Agnieszka Borowska, Hubert Chmielak, Ka­rolina Mor, Mateusz Poniatowski, Paweł Prusinowski; kulomiotka Joanna Karłowicz. Wspominaliśmy o skoczku wzwyż Szymonie Mi­chałowskim, wśród dziewcząt w tej konkurencji dobre wyniki osią­ga Justyna Sobuń, z kolei w skoku w dal wyróżniają się – Agnieszka Kozłowska i Emilia Staszkiewicz.

Trener lekkoatletów LUKS „Hańcza” (klub występował w II li­dze krajowej) J. Jutkiewicz jest także cenionym organizatorem im­prez i działaczem (również na szczeblu okręgowym).

Medalistami MP młodzików byli także: Cezary Hołubowicz i Na­talia Januszanis (trener K. Sikorski).

Piłkarze „Wigier” nie odnieśli wprawdzie ani cząstki tych sukce­sów, jakie stały się udziałem np. badmintonistów, ale któż nie kocha futbolu! Więc grzechem byłoby nie poświęcić trochę miejsca suwal­skiemu zespołowi piłkarskiemu. Tym bardziej, że wielu zawodni­ków „Wigier” osiągnęło wysoką klasę sportową i zasiliło polskie ze­społy II-ligowe, I-ligowe, a nawet drużyny zagraniczne.

Jesienią 1947 r. grupa zapalonych sportowców-amatorów posta­nowiła powołać do życia klub sportowy z prawdziwego zdarzenia, jak na tamte czasy. To nie był przypadek, że pierwszą sekcją stała się piłka nożna. Wszak piłkę kopano na każdym niemal podwórku, na bruku suwalskiej ulicy Kościuszki i na innych ulicach.

W 1955 r. „Wigry” wygrały białostocką okręgówkę. W 22 meczach suwalczanie odnieśli 17 zwycięstw, 3 razy zremisowali i dwukrotnie schodzili z boiska pokonani. Bilans bramkowy mistrza województwa białostockiego na rok 1955 to 75 strzelonych bramek i 20 straco­nych. W latach 40. i 50. barw „Wigier” bronili: Wiesław Rosowski, Wacław Syberski, Stanisław Anuszkiewicz, Henryk Skindzier, Hen­ryk Rosowski, Tadeusz Wasilewski, Czesław Waraksa, Lucjan Ba-naszczyk, Edward Dobryłko, Henryk Poświatowski, Wacław Rogow­ski, Mieczysław Nowogórski, Leszek Walendzewicz, Zygmunt Ru-ciński, Wacław Dacz, Stanisław Andruszkiewicz, Wacław Karmiło, Czesław Zdaniuk, Józef Jacynowicz, Czesław Wierzbicki, Marian Szczęsnowicz, Mieczysław Kowalewski, Zenon Kucharczyk, Stani­sław Białoniec, Zdzisław Wierżajtys.

Piłkarze KS „Wigry” Suwałki 8 kwietnia 1956 r. zadebiutowali w III lidze; rywalem suwalczan była Stal „Okęcie”. Spotkanie zakoń­czyło się wygraną „Wigier” 2:0, a bramki zdobyli: Józef Jacynowicz i Marian “Szczęsnowicz.

W latach 60. w Suwałkach zaczęły wylęgać się piłkarskie talenty. Jednym z nich był Zbigniew Kwaśniewski. W tym czasie karierę zaczynali Ryszard Karalus i Leszek Hanc. Wówczas w „Wigrach” występował Henryk Apostel. Lata 70. to najlepszy okres w historii klubu. Na suwalskim stadionie zacięte mecze w Pucharze Polski to­czyły tak znane drużyny jak „Gwardia” Warszawa, „Legia” Warsza­wa (I liga), „Zawisza” Bydgoszcz, „Motor” Lublin, „Ursus” Warsza­wa, „Górnik” Wałbrzych (II liga).

W lalach 90. w wielu znanych polskich klubach grali wychowan­kowie „Wigier”: Wojciech Kowalewski, Karol Kościuch, Edward Ambrosiewicz, Paweł Galiński, Tomasz Giedrojć, Leszek Hanc, Ry­szard Karalus, Piotr Krakowski, Krzysztof Kropiwnicki, Marek Krzy­wicki, Zbigniew Kwaśniewski, Andrzej Lauryn, Tadeusz Siejewicz, Romuald Wiszniewski.

A oto piłkarze „Wigier” występujący w różnych okresach w repre­zentacjach Polski (II A, IB, młodzieżowa, olimpijska): Zbigniew Kwa­śniewski, Krzysztof Ołowniuk, Edward Ambrosiewicz, Tomasz Gie­drojć, Paweł Galiński, Karol Kościuch, Marek Krzywicki, Marian Warakomski, Paweł Baranowski, Andrzej Niewulis, Przemysław Makarewicz. Dodajmy, że bramkarz Wojciech Kowalewski, który z „Wigier” trafił do „Legii” Warszawa, a potem do klubów zagranicz­nych – i grał w pierwszej drużynie naszego kraju – jest wciąż w naro­dowej kadrze, ostatnio wraz z reprezentacją Polski znalazł się na Mi­strzostwach Europy w Austrii i Szwajcarii.

W wyniku reorganizacji rozgrywek ligowych – w nowym sezonie wystartuje oprócz ekstraklasy także I liga, dwie II ligi (Polska wschod­nia, Polska zachodnia) oraz cztery III ligi. „Wigry” dzięki trzeciej pozycji w swojej grupie IH-ligowej – awansowały do II ligi. Trene­rem zespołu jest Zbigniew Kaczmarek, a wyróżniający się zawodni­cy (w latach minionych i obecnie) to: Andrzej Szyszko, Karol Pia-ścik, Rafał Sieczkowski, Kamil Lauryn, Michał Olbryś, Wojciech Czereszewski, Rafał Gikiewicz, Tomasz Bajko i przede wszystkim Daniel Ołowniuk, który zdobył dla zespołu w minionym sezonie najwięcej bramek.

„Wigry” troszczą się o zaplecze, przy OSiR trenuje aż 7 drużyn młodzieżowych. Najzdolniejsi trafiają do pierwszego składu.

Suwałki mają ogromne szanse zorganizowania w 2011 r. futbolo­wych mistrzostw Europy 13-latków. Potrzebna jest już tylko decyzja UEFA. W naszym mieście nastąpiłoby rozpoczęcie mistrzostw, roze­grany zostałby m.in. mecz inauguracyjny, a także mecz finałowy. Spo­tkania grupowe odbyłyby się w Olecku, Augustowie i Mariampolu.

Olbrzymim sukcesem poszczycić się mogą Suwałki w kolejnej dyscyplinie sportu – w pływaniu. Na XII Paraolimpiadzie w r. 2004 złoty medal na 100 m stylem motylkowym i brązowy na 100 m stylem dowolnym wywalczyła suwalska pływaczka Joanna Mendak. Jeszcze czterokrotnie na innych dystansach plasowała się w pierwszej szóst­ce. W kolejnych latach zdobyła też kilka tytułów mistrzyni świata. Jej trenerem jest Edward Dec. Do polskiej kadry „nadziei olimpij­skich Pekin 2008″ w pływaniu osób niepełnosprawnych powołana jest także suwalczanka Alicja Grędzik.

Pod okiem trenera Deca (jak również Dariusza Dzierżawy) wielkie postępy uczynili młodzi suwalscy pływacy już w latach 90., trenu­jąc

głównie na basenie SP Nr 10. M.in. w r. 1999 Maciej Falkowski zdobył wicemistrzostwo Polski na 100 m stylem dowolnym.

Medalistka mistrzostw Europy juniorów na 100 m stylem klasycz­nym Adrianna Sawicka jest też czołową polską pływaczką wśród se­niorek. Objęta została szkoleniem centralnym „Pekin 2008″. Mło­dzicy i juniorzy z suwalskiego Międzyszkolnego Uczniowskiego Klu­bu Sportowego „Olimpijczyk” powoływani byli do kadry narodowej. W ostatnim okresie osiągają r.ównież bardzo dobre wyniki – przede wszystkim na zawodach rangi wojewódzkiej, ale także i krajowej.

Drużyna suwalskich „Wigier”, której trenerem był Roman Twerdyk, zdobyła w 1989 r. złoty medal na mistrzostwach Polski juniorów w hokeju na trawie. W latach 1990 – 1992 zespół ten grał w II lidze, plasując się w 1992 r. na trzecim miejscu w rozgrywkach halowych. Hokeiści „Wigier” powoływani byli do reprezentacji Polski junio­rów i narodowego zespołu młodzieżowego.

Unihokeistów skupia Uczniowski Klub Sportowy „Orły”. Suwal­ska drużyna była w sezonie 2005/2006 i w sezonie 2006/2007 trzecim zespołem w kraju wśród seniorów, a kilku graczy klubu „Orły” po­woływanych jest do kadry narodowej. Unihokeiści z Suwałk repre­zentują dobry poziom krajowy.

Kilka lal temu Suwalski Uczniowski Klub Sportowy Siatkówki (tre­ner Tadeusz Jasiński) zdobył brązowy medal na mistrzostwach Polski młodzików. Zawodnicy tego klubu, reprezentując IILO w Suwałkach, wywalczyli III miejsce na mistrzostwach Polski szkół średnich.

Kilku siatkarzy z tamtej drużyny trafiło do zespołów I-ligowych: Artur Żyliński do BBTS Bielsko-Biała (I liga A), Rafał Jarząbski do „Gwardii” Wrocław (I liga A), Wojciech Winnik do „Jokera” Piła (I liga B), Rafał Cimochowski do „Moderatora” Hajnówka (I liga B). Również obecnie Suwalski Uczniowski Klub Sportowy Siatkówki osiąga bardzo dobre wyniki. Do znaczących sukcesów zaliczyć nale­ży m.in. mistrzostwo województwa podlaskiego juniorów oraz brą­zowy medal na mistrzostwach Polski juniorów.

W 1988 r. Andrzej Szypulski („Hańcza” Suwałki) zdobył mistrzo­stwo Polski seniorów w grze błyskawicznej w szachach, a drużyno­wo „Hańcza” w 1991 r. była trzecim zespołem w kraju i weszła do I ligi szachowej.

Również szachiści młodego pokolenia odnoszą w ostatnich la­tach znaczące sukcesy. Klub Szachowy „Juvena-Hańcza” Suwałki był drużynowym mistrzem Polski juniorów. Marta Przeździecka to me­dalistka mistrzostw kraju zarówno wśród juniorek jak i seniorek. Czwartym szachistą wśród juniorów na mistrzostwach świata był Tomasz Warakomski. Aż trudno byłoby pomieścić w tej krótkiej in­formacji wszystkie znaczące wyniki szachistów „Juveny-Hańczy”. Wspomnieć jednak należy o I miejscu w drużynowych mistrzostwach Polski (I liga juniorów), o III miejscu w drużynowych Mistrzostwach Europy Szkół, o sukcesach indywidualnych, które odnoszą: Magda­lena Kozak, Dawid Moćkun, Julia Murawko, Katarzyna Murawko, Dominika Ostrowska, Michał Poświatowski, Anna Warakomska czy wymieniani już Tomasz Warakomski i Marta Przeździecka; wspo­mnieć też trzeba o Adamie Grabowskim, Macieju Kwiatkowskim, Marcinie Pietruszewskim, Bartoszu Sowulu i ich udziale w osiągnię­ciach drużyny.

Sukcesami mogą pochwalić się także młodzi suwalscy żeglarze. W 2002 r. Damian Rzepkowski zdobył brązowy medal na MP w mi-nibojerach. W 2003 r. w bojerowych MP w ki. DN juniorek ml. wice­mistrzostwo kraju wywalczyła Magdalena Blusiewicz, w windsurfingu lodowym młodzików trzecim zawodnikiem MP został Szymon Stępkowski, w tej samej konkurencji wśród seniorów Andrzej Wiśniew­ski zdobył także trzecie miejsce w Polsce.

W żeglarstwie wodnym w ki. CADET podczas Ogólnopolskiej Olimpiady Młodzieży suwalska załoga – Maciej Anuszkiewicz i Ma­teusz Anuszkiewicz zajęła trzecie miejsce.

Nasi zawodnicy reprezentują Uczniowski Klub Żeglarski „Grot” Suwałki, który w r. 2003 w rankingu krajowym znalazł się na pierw­szym miejscu w ki. CADET (juniorów) i na drugiej pozycji w boje­rach. W kolejnych latach suwalscy żeglarze zdobyli drużynowo w kla­sie CADET Puchar Polski juniorów. Magdalena Nosorowska i Mag­dalena Blusiewicz w tej samej klasie zostały wicemistrzyniami Polski. Kolejne lata również obfitowały w dobre wyniki. Szymon Stępkowski zdobył II miejsce na mistrzostwach świata w Estonii w 2007 r. w ki. ICE BOARD, zaś Andrzej Wiśniewski na tych mistrzostwach wywal­czył II miejsce w windsurfingu lodowym. Sukcesy na zawodach ogól­nopolskich i międzynarodowych odnoszą – Mateusz Anuszkiewicz, Magdalena Blusiewicz, Paweł Cherubin, Wiktor Marek Firlej, Ma­ciej Kamiński, Magdalena Nosorowska, Przemysław Prorok, Damian Rzepkowski.

Zupełnie niezwykłe sukcesy – choć w dyscyplinie nieolimpij-skiej – odnoszą suwalscy modelarze. Początki modelarstwa lotni­czego w naszym mieście datują się na okres powojenny (r. 1946). Pod koniec lat osiemdziesiątych przyszedł pierwszy sukces: w pol­skiej drużynie juniorów na mistrzostwach świata wystąpił suwal-czanin Waldemar Złotnik i wraz z kolegami zdobył brązowy me­dal. Potem złote i srebrne krążki posypały się jak z rogu obfitości. W r. 1992 całą reprezentację Polski stanowili suwalczanie: Mieczy­sław Bielański, Sławomir Truchan i Paweł Czygier. Zdobyli oni drużynowe mistrzostwo świata juniorów. Raz na MS i raz na ME złoty medal z zespołem polskim wywalczył Filip Augustynowicz. Identyczne sukcesy odnieśli: Kamil Mościriski (1997, 1999, 2000, 2001) i Tomasz Mościński (1999, 2000, 2001), zdobywając z repre­zentacją Polski złote medale na ME i na MS. Srebrny medal w narodowej drużynie na ME wywalczył jeszcze F. Augustynowicz, a brązowe medale z ME w r. 2003 przywieźli do Suwałk – Adrian Pakoca i T. Mościński.

Indywidualnym brązowym medalistą na mistrzostwach Europy w r. 2001 został K. Mościński. Ponadto na ME seniorów dwukrotnie srebrny medal wraz z polską drużyną zdobył Stanisław Skibicki – opie­kun i trener suwalskich modelarzy lotniczych, którzy poza sukcesami na arenie międzynarodowej odnieśli wiele zwycięstw w mistrzostwach krajowych, przywożąc z nich łącznie kilkadziesiąt medali.

Pojawiają się, już uzyskując świetne wyniki, nowi zdolni zawod­nicy – Łukasz Andrulewicz, Natalia Bilewicz, Michał Ołów, Kacper Osyda, Matylda Siemaszko, Bartłomiej Skibicki, Aleksandra Wara-komska, Maciej Warakomski, Anna Wróblewska, Łukasz Zabłocki, Grzegorz Zdanio, Marcin Żyliński. Niezmiennie od lat Sekcja Mo­delarstwa Lotniczego OSiR – pod okiem trenera Stanisława Skibic-kiego – osiąga w tej dyscyplinie z kolejnymi wychowankami znako­mite rezultaty. Aż szkoda, że modelarstwo nie jest sportem olimpij­skim, o czym była już wzmianka.

Historia suwalskiego modelarstwa lotniczego we wspomnieniach Lecha Nowikowskiego

W okręgu białostockim, a także na torach krajowych, sukcesy odnoszą młodzi kartingowcy ze Stowarzyszenia Przyjaciół Sportu Kartingowego „Motokart” w Suwałkach. Najbardziej znani zawod­nicy – to Krzysztof Bartyzel, Jakub Ferenc, Artur Górecki, Łukasz Górecki, Mateusz Mikołajczyk, Piotr Radziszewski, Kamil Skroc-ki, Stanisław Wojewoda, Paweł Zawadzki.

Wojciech Śliwowski z Automobilklubu Suwalskiego w r. 2007 zdo­był I miejsce w Górskich Samochodowych Mistrzostwach Polski w kategorii „samochody historyczne”.

W latach pięćdziesiątych minionego wieku sukcesy odnosili mło­dzi suwalscy hokeiści na lodzie. Zdobyty przez nich tytuł mistrzów Zrzeszenia „Zryw” był równoznaczny z nieoficjalnym mistrzostwem Polski.

W roku 1966 suwalczanka Melania Jodłowska została najlepszą saneczkarką Ogólnopolskich Igrzysk Młodzieży Szkolnej.

W lalach dziewięćdziesiątych w II lidze tenisa stołowego wystę­pował „Hutnik” Suwałki (drużyna męska i żeńska).

W 1991 r. brązowym medalistą mistrzostw Polski juniorów mł. w boksie był Arkadiusz Kuś z suwalskich „Wigier”.

W Aeroklubie Suwalskim rozwija się szybownictwo; Tenisowy Międzyszkolny Klub Sportowy „Kamila” gromadzi z kolei miłośni­ków tej dyscypliny sportu, notując znaczące sukcesy w skali woje­wódzkiej; Salezjańska Organizacja Sportowa SL „Salos” zajmuje się tenisem stołowym i osiąga dobre wyniki w ogólnopolskich i świato­wych turniejach młodzieży salezjańskiej; trenują w Suwałkach zapa­śnicy w Ludowym Międzyszkolnym Uczniowskim Klubie Sporto­wym „Olimpik”, a także ciężarowcy skupieni przy Państwowej Wy­ższej Szkole Zawodowej.

Zgodnie z ustawą GKKFiT – w 1974 r. Naczelnik Powiatu powo­łał Powiatowy Ośrodek Sportu, Turystyki i Wypoczynku w Suwał­kach. W wyniku reorganizacji – POSTiW w 1975 r. przyjął nazwę Ośrodka Sportu i Rekreacji.

Pierwszym dyrektorem tej placówki został Lech Nowikowski (1974 – 1991). Z inicjatywy władz powiatowych, miejskich i Urzędu Woje­wódzkiego w Białymstoku rozpoczęto budowę kompleksu sportowe­go składającego się z hali widowiskowo-sportowej, hotelu, krytej pły­walni; doprowadzono także do zagospodarowania zalewu z terenem przyległym oraz ośrodka wodnego w Krzywem.

Budowa hali sportowej trwała dwa lata, a oficjalne otwarcie odby­ło się 22 lipca 1974 r. z okazji XXX-lecia PRL.

Wykonawcą wszystkich obiektów było Przedsiębiorstwo Budownictwa Rolniczego w Suwałkach.

Hala służyła niektórym szkołom miejskim podczas lekcji wycho­wania fizycznego i klubom sportowym. Była również miejscem or­ganizacji obozów sportowych w różnych dyscyplinach, w tym głów­nie przez czołowe kluby w Polsce. Dla przykładu – Polski Związek Badmintona organizował obozy letnie dla kadry narodowej syste­matycznie od 1980 do 1989 r. Organizacja obozów i wynajem sal na różne imprezy przynosiły OSiR-owi znaczące dochody.

Równolegle budowano (tylko nieco dłużej) hotel wraz z restau­racją. Pierwotnie zakładano, że hotel będzie czterokondygnacyjny, lecz w trakcie realizacji ustalono, że niedużym kosztem da się dobu­dować jeszcze trzy kondygnacje, co też uczyniono.

W założeniach było stworzenie odpowiednich warunków dla spor­towców (hala – hotel – restauracja). Ze względu jednak na fakt, że Suwałki w tym czasie nie posiadały żadnego hotelu, władze miejskie zdecydowały, że hotel będzie ogólnodostępny – z pierwszeństwem dla sportowców.

Otwarcie hotelu i restauracji przyniosło OSiR-owi dalszą popu­larność w kraju.

Ponadto zagospodarowano zalew i tereny przyległe. Zbudowane zostały pomosty, kąpieliska oraz pomost przy ośrodku wodnym. Po­wstały również korty tenisowe, które ze względów finansowych były asfaltowe (a planowano ziemne). Zainstalowano oświetlenie wzdłuż alejek.

Ośrodek Wodny w Krzywem – to obiekt przejęty w r. 1974 od TKKF. OSiR zmodernizował teren, zbudował pomosty, plażę i sani­tariaty Zorganizowano wypożyczalnię sprzętu pływającego. W se­zonie letnim kąpielisko jest strzeżone przez ratowników. W pierw­szych latach funkcjonowania Ośrodka dysponowano domkami kem­pingowymi i polem namiotowym. OSiR przejął również pod zarzą­dzanie stadion piłkarski KS „Wigry”, lecz rola Ośrodka sprowadzała się tylko do konserwacji i remontów.

Ostatnim etapem budowy kompleksu sportowo-rekreacyjnego była pływalnia kryta, której otwarcie nastąpiło w r.1992. W latach 1993-1996 do kompleksu zostały przyłączone – stadion lekkoatletyczny z bieżnią tartanową oraz korty tenisowe o nawierzchni ceglastej i sta­dion piłkarski wraz z hotelem (46 miejsc noclegowych).

Ośrodek Sportu i Rekreacji w Suwałkach w r. 2000 swoją działal­ność poszerzył o prowadzenie młodzieżowych sekcji piłkarskich i sekcji modelarskiej. Rok 2004 przyniósł kolejne zmiany: dodatkowo do kompleksu doszły obiekty ośrodka żeglarstwa wodnego i lodowe­go nad zalewem „Arkadia”, stanica wodna nad jeziorem Wigry w Starym Folwarku wraz z zapleczem szkoleniowym dla dzieci z tere­nu miasta, a od r. 2004 przejęto również młodych żeglarzy.

Obecnie dyrektorem Ośrodka Sportu i Rekreacji w Suwałkach jest Waldemar Borysewicz, a jego zastępcą Zbigniew Jan Wisiecki.

Przypomnijmy przy okazji, jak rozwijało się żeglarstwo w naszym mieście.

Do 1949 r. ta dyscyplina sportów wodnych była reprezentowana przez Ligę Morską, która następnie została przekształcona w Ligę Przyjaciół Żołnierza. Kolejne lata przyniosły rozkwit klubów na te­renie Suwałk. W 1956 r. powstał klub wodny przy PTTK, a w 1968 r. klub wodny „Hańcza” przy Zakładach Płyt Wiórowych. W 1970 r. zorganizował się harcerski klub wodny przy Komendzie Hufca. W tym samym roku rozpoczął działalność Międzyszkolny Ośrodek Spor­tu, który skupił młodzież chcącą bardziej wyczynowo zająć się żeglar­stwem.

W 1975 r. w grudniu został powołany Suwalski Okręgowy Zwią­zek Żeglarski, co miało korzystny wpływ na rozwój tej dyscypliny sportu w mieście.

Od 1976 r. zaczęła działać sekcja żeglarska. W ciągu sześciu lat zgromadzono poważną flotę jachtów wyczynowych klasy CADET, OPTYMIST, „420″, „470″, OK DINGHY oraz DN (ślizgi lodowe). Na potrzeby sekcji żeglarskich pozyskano od Żeglugi Mazurskiej port w Starym Folwarku. Marzenia żeglarzy o swoim ośrodku nad Wigra­mi spełniły się. Powstał też przyzakładowy klub wodny „Kamena”.